Okul Müdürlerinin Değer Merkezli Liderlik Davranışlarını Gösterme Düzeylerinin İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8322124Keywords:
Öğretmen, Okul Müdürü, Değer, Değer Merkezli Liderlik DavranışıAbstract
Araştırmada okul müdürlerinin değer merkezli liderlik davranışlarını gösterme düzeylerinin öğretmenlerin görüşlerine göre tespit belirlenmesi hedeflenmiştir. Araştırmada nicel bir yöntem olan tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırmanın örneklemi 2022 yılı Kasım ayında Malatya ilinde bulunan liselerde görev yapmakta olan 375 öğretmendir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Karasu (2014) tarafından geliştirilen “Değer Merkezli Liderlik Ölçeği (DMLÖ)” kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS 24.0 programı ile analiz edilmiştir.
Araştırmada, öğretmenlerin görüşlerine göre okul müdürlerinin değer merkezli liderlik davranışlarına öğretmenlerin cinsiyet, medeni durum, yaş, okul türü, kıdem, branş ve öğrenim düzeylerine göre istatistiksel olarak farklılaşma bulunduğu belirlenmiştir. Kadın öğretmenlerin okul müdürlerinin etik değerlere uygun davranmalarına, kurumsal değerlere önem vermelerine yönelik görüşlerinin yoğunlaştığı görülürken, erkek öğretmenler okul müdürlerinin değerlerle etkilemelerine, mesleki değerlere önem vermelerine kişisel değerlere sahip olmalarına yoğunlaşmışlardır. Araştırmada ayrıca yaş düzeyinin artması değer merkezli liderlik davranışlarına olan özenin azalmasına sebep olabildiği, kıdem düzeyinin artması ile birlikte öğretmenlerin de değer merkezli okul müdürü davranışlara yönelik tutumlarının farklılaştığı, meslek dersi ve lisans mezunu öğretmenlerinin okul müdürlerinin değer merkezli liderlik davranışlarını daha yoğun hissettiği sonucu elde edilmiştir.
Abstract
In the study, it was aimed to determine the level of school principals' value-centered leadership behaviors according to the opinions of teachers. The survey model, which is a quantitative method, was used in the research. The sample of the research is 375 teachers working in high schools in Malatya in November 2022. “Value-Centered Leadership Scale (DMLÖ)” developed by Karasu (2014) was used as a data collection tool in the research. The data obtained from the research were analyzed with the SPSS 24.0 program.
In the study, it was determined that according to the opinions of the teachers, there was a statistical difference in the value-centered leadership behaviors of the school principals according to the teachers' gender, marital status, age, school type, seniority, branch and education level. While it is seen that the opinions of female teachers about the school principals behaving in accordance with ethical values and giving importance to institutional values intensified, male teachers focused on influencing school principals with values, giving importance to professional values and having personal values. In the study, it was also concluded that the increase in age may cause a decrease in the attention to value-centered leadership behaviors, the attitudes of teachers towards value-centered school principal behaviors differ with the increase in seniority level, and vocational course and undergraduate teachers feel the value-centered leadership behaviors of school principals more intensely.
References
Kaynakça
Adem, M. (2008). Eğitim planlaması. 4. Baskı. Ankara, Ekinoks Yayınevi
Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16),
-27
Baloğlu, N. (2012) Değer temelli liderlik ile dağıtımcı liderlik arasındaki ilişkiler: okul
müdürünün davranışını değerlendirmeye dönük nedensel bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1367-1378.
Bursalıoğlu, Z. (1994). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara, Pegem Yayıncılık.
Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. 13. Baskı, Ankara, Pegem
Yayıncılık.
Bursalıoğlu, Z. (2013). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. 18. Baskı. Ankara, Pegem
Yayıncılık.
Cemaloğlu, N. (2007). Okul yöneticilerinin liderlik stillerinin farklı değişkenler açısından
incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 73-112.
Doğan, S. Uğurlu, C. T. Kaya, O. (2015). Okul Yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının
öğretmenlerin algı ve görüşlerine göre değerlendirilmesi, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 775-789.
Ebcim, E. (2019). Öğretmen görüşlerine göre okul müdürlerinin öğretim liderliği
davranışlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ortak Yüksek Lisans Programı, İstanbul.
Göksu, T. (2000). Toplumsal psikoloji: toplumsal olaylar ve müdahale esasları, Ankara:
Özen Yayımcılık.
Hoy, W. K. C. Miskel. (2010). Eğitim yönetimi teori, araştırma ve uygulama (çev. Turan, S.)
Ankara.
Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
Karasu, M. (2014). Ortaöğretim okul müdürlerinin değer merkezli liderlik davranışlarını
gösterme düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
Kızılçelik, S. Erjem, Y. (1994). Açıklamalı sosyoloji terimler sözlüğü. Ankara: Atilla
Kitabevi.
O’ Connor, M. (1998). Değerlerle yönetim. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
Sakallı, N. (2001). Sosyal etkiler: kim kimi nasıl etkiler?, Ankara: İmge Kitabevi.
Şişman, M. (2002). Eğitimde mükemmellik arayışı: etkili okullar, Ankara: Pegem A
Yayıncılık.
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. 6. Baskı. Boston,
MA: Pearson.
TDK, Türk Dil Kurumu Sözlük, https://sozluk.gov.tr/ (17.09.2022)
Tezel, B. (2006). Eğitim yöneticilerinin liderlik tarzlarının belirlenmesi üzerinde ana-baba ve
yöneticilerinin etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2006.
Turan, S. Aktan, D.(2008). Okul hayatında var olan ve olması düşünülen sosyal değerler.
Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 227-259
Turgut, T. (1998). Örgütsel davranışta değerlerin yeri, Ankara: Türk Psikologlar Derneği
Yayınları.
Yalçınkaya, M. (2002). Çağdaş okulda etkili liderlik. Ege Eğitim Dergisi, 1(2), 109-119.
Zel, U. (2001). Kişilik ve liderlik: evrensel boyutlarıyla yönetsel açıdan araştırmalar, teoriler
ve yorumlar, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Journal of Social Education

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.