Öğretmenlerin Yetkinlik Düzeyinin İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.8321816Keywords:
Öğretmen, Yetkinlik, Mesleki YetkinlikAbstract
Öz
Öğretmenlerin yeterlik düzeylerinin ve öğretmen yeterliklerini etkileyen faktörlerin anlaşılmasının amaçlandığı araştırma nicel bir yöntem olan tarama model uygulaması ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evreni Malatya ilinde bulunan okullarda 2022-2023 eğitim öğretim yılında görev yapmakta olan öğretmenlerdir. Araştırmanın örneklemiş ise evren içerisinden raslantısal olarak belirlenmiş olan 390 öğretmendir. Araştırmada Gibson & Dembo,(1984) tarafından geliştirilen, Özkahraman (2012) tarafından Türk kültürüne uyarlanan “Öğretmen Yetkinlik Ölçeği” kullanılmıştır. 6’lı likert tipindedir ve yirmi üç madde, dört alt boyutu bulunmaktadır. Araştırma sonucunda elde edilen verilerin analizi SPSS 24.0 istatistiksel veri analiz programı ile gerçekleştirilmiştir. Analizlerde anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak alınmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin cinsiyet, medeni durum, okul türü ve mesleki kıdem değişkenlerinin öğretmenlerin yetkinlik düzeyinin farklılaşmasında etkili bir faktör olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada, erkek öğretmenlerin ve evli öğretmenlerin yetkinlik düzeyinin daha yüksek olduğu belirlenirken, ilkokul ve liselerde görev yapmakta olan öğretmenler ile mesleki kıdemi 6-20 yıl arası ola öğretmenlerin mesleki yetkinlik düzeylerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Abstract
The research, which aimed to understand the proficiency levels of teachers and the factors affecting teacher efficacy, was carried out with the screening model application, which is a quantitative method. The universe of the research is the teachers working in the schools in the province of Malatya in the 2022-2023 academic year. The sample of the research is 390 teachers randomly determined from the universe. The “Teacher Competency Scale” developed by Gibson & Dembo (1984) and adapted to Turkish culture by Özkahraman (2012) was used in the research. It is a 6-point Likert type and has twenty-three items and four sub-dimensions. The analysis of the data obtained as a result of the research was carried out with the SPSS 24.0 statistical data analysis program. The level of significance in the analyzes was taken as p<0.05. As a result of the research, it was concluded that the variables of teachers' gender, marital status, school type and professional seniority are an effective factor in the differentiation of teachers' competence level. In the study, it was determined that the competence level of male teachers and married teachers was higher, while the professional competence levels of teachers working in primary and high schools and teachers with a professional seniority of 6-20 years were found to be higher.
References
Açıkgöz, K. (1996). Etkili öğrenme ve öğretme, İzmir: Kanyılmaz Yayınları.
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavior change. Psychological Review, 84, 191-215.
Bandura, A. (1982). Self-efficacy mechanism in human agency. American Psychologist, 37, 122-147.
Bandura, A. (1986). Social Foundations of thought and Action: A Social Cognitive Theory. Stanford University, New Jersey.
Bandura, A. (1989). Human agencyin social cognitive theory. American Psychologist, 44, 9, 1175-1184.
Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive theory. American Psychologist, 44, 9, 1175-1184.
Bandura, A. (1995). Exercise of personal and collective efficacy in changing societies. A. Bandura (Ed.), Self-Efficacy In Changing societies (pp. 01-45). New York: Cambridge University Press.
Barutçugil, İ. (2004). Stratejik insan kaynakları yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
Budak, Y. Demirel, Ö. (2003) Öğretmenlerin hizmet içi eğitim ihtiyacı. Kuramda ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi. 9(33), 62-81.
Çelikkaleli, Ö. (2011). Yetişkin eğitimcisi öğretmenlerin tükenmişlik ve mesleki yetkinliklerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (4), 38-53.
Çetin, Y. C. (2020). Öğretmenlerin kişisel-mesleki yetkinlik algıları ile mesleki dayanıklılık inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
Çiftçi, H. D. (2015). Özel eğitim merkezlerinde çalışan öğretmenlerin mesleki yetkinlik ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Mediterranean Journal of Humanities, 1, 221-241.
Güçlü, N. (2002). Sistem yaklaşımı ve eğitim örgütleri. (Editör: Leyla Küçükahmet) Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
Hazır Bıkmaz, F. (2017). Öz yeterlik inançları. In Kuzgun, Y. and Deryakulu, D. (Ed.), Eğitimde bireysel farklılıklar (pp. 281-304). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Helvacı M.A. (2005). Eğitim örgütlerinde değişim yönetimi: ilke, yöntem ve süreçler, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kuzgun, Y. (2006). Meslek gelişimi ve danışmanlığı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
MEB (2004), Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri Taslağı, http://www.oyegm.meb.gov.tr/ogr_yet/ yeterlik/yet.htm (18.06.2022)
MEB, (2005). Öğretmen yeterlikleri. Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü, Ankara: Millî Eğitim Basımevi.
Özdemir, S. (1995), Eğitimde Verimlilik ve Toplam Kalite Yönetimi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3, 377-388.
Özkahraman, İ. (2012). Öğretmen yetkinlik ölçeğinin Türkçe uyarlaması. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Öztürk, Ü. (2009). Performans yönetimi. İstanbul: Alfa Basım Yayım.
Paşa, B. M.(2002). İlkokul sınıf öğretmenlerinin mesleki, yeterliklerinin ve hizmet içi ihtiyaçlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Sağır, H. (2006). Yetkinlik bazlı insan kaynakları süreçleri ve bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Sarıköse, D. D. (2021). Özel eğitim öğretmenlerinin mesleki yetkinlik düzeyleri ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bolu.
Senemoğlu, N. (2018). Gelişim öğrenme ve öğretim. Ankara: Anı Yayıncılık.
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. 6. Baskı. Boston, MA: Pearson.
Tanrıkulu, S. (2008). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin yetkinlik duygusunu etkileyen etkenlerin öğretmen algılarına göre değerlendirilmesi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
TED (2009). Öğretmen Yeterlikleri Özet Raporu Türk Eğitim Derneği Ankara: Adım Okan Matbaacılık
Yavuzer, Y., Koç, M. (2002). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmen yetkinlikleri üzerinde bir değerlendirme. Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 35-43.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Journal of Social Education
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.